Ακούσαμε ότι...

«Οι μετανάστες μας παίρνουν τις δουλειές, μεταφέρουν αρρώστιες, ευθύνονται για την εγκληματικότητα»

ΑΣ ΕΡΕΥΝΗΣΟΥΜΕ…

♦ Είναι πράγματι πηγές μολυσματικών ασθενειών οι μετανάστες; Σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα (πηγή: Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, «Μια (άλλη) στρατηγική για το μεταναστευτικό», προσβάσιμη εδώ), οι μετανάστες δεν έρχονται ασθενείς από τη χώρα τους, αλλά ασθενούν στην Ελλάδα λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης και υγιεινής.

♦ Από την άλλη, έρευνες του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων καθώς και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών επιβεβαιώνουν ότι ασθένειες όπως η φυματίωση μειώνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια και ότι ειδικά στην Ελλάδα το σχετικό ποσοστό είναι σαφώς μικρότερο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ επισημαίνουν ότι η αύξηση κρουσμάτων HIV στην Ελλάδα οφείλεται κατεξοχήν στην αύξηση των χρηστών ενδοφλέβιων ναρκωτικών.

♦ Πόσοι Έλληνες πολίτες είναι σήμερα ανασφάλιστοι, πόσοι δεν έχουν πρόσβαση σε πλήρη υγειονομική περίθαλψη και πόσοι αδυνατούν να πληρώσουν τα φάρμακά τους;

♦ Έπειτα από τη συλλογική των σχετικών στοιχείων, ας σκεφτούμε: Είναι οι συνθήκες υγιεινής ζήτημα εθνικότητας ή βιοτικού επιπέδου;

♦ Σε ποιες δουλειές απασχολούνται οι μετανάστες και ποια η σχέση της μετανάστευσης με την αύξηση της ανεργίας στη σημερινή Ελλάδα;

♦ Σύμφωνα με μελέτες που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες σε όλη την Ευρώπη [η αναλυτική παράθεση αυτών των μελετών βρίσκεται στο: Δημήτρης Κατσορίδας, «Μετανάστες εργαζόμενοι και οικονομική ανάπτυξη», στο Απόστολος Καψάλης (επιμ.), Αδήλωτη απασχόληση και «νομιμοποίηση» των μεταναστών, ΙΝΕ ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, Αθήνα 2007], διαπιστώνεται ότι η μετανάστευση και η αύξηση της ανεργίας στις χώρες υποδοχής είτε δεν σχετίζονται καθόλου είτε σχετίζονται ελάχιστα. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις (με εξαίρεση την οικοδομή) οι οικονομικοί μετανάστες απασχολούνται σε δουλειές που δεν διεκδικούσαν Έλληνες (χαμηλά αμειβόμενες, χειρωνακτικές δουλειές ανειδίκευτου προσωπικού). Σε αυτό το πλαίσιο, οι εργοδότες εκμεταλλεύονται την επιτακτική ανάγκη των μεταναστών να επιβιώσουν προσφέροντας δουλειές με πολύ χαμηλά ημερομίσθια, τα οποία οι μετανάστες είναι αναγκασμένοι να δεχτούν προκειμένου να ζήσουν.

♦ Σήμερα, στην Ελλάδα της κρίσης, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ανεργία αγγίζει το 26,6% (δείκτης 2015). Αντίστοιχα, το ποσοστό ανεργίας που πλήττει τις τάξεις των μεταναστών αγγίζει το 40,3% (δείκτης 2013). Αυτά τα ποσοστά φαίνεται ότι διαψεύδουν το επιχείρημα ότι για την ανεργία ευθύνονται οι μετανάστες, οι οποίοι μάλιστα πλήττονται από αυτή σε ποσοστό σχεδόν διπλάσιο.

♦ Επομένως, μήπως τα αίτια της ανεργίας θα πρέπει να αναζητηθούν στην ίδια την οικονομική κρίση και τις πολιτικές αντιμετώπισής της;

ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ…

♦ Θυμάσαι τι είχε γίνει το 2013 με τους μετανάστες εργάτες στη Μανωλάδα που εργάζονταν στην παραγωγή φράουλας; Οι εργοδότες όχι μόνο δεν πλήρωναν τους εργαζομένους αλλά όταν οι μετανάστες εργάτες ζήτησαν τα δεδουλευμένα τους δέχτηκαν ένοπλη επίθεση από τους Έλληνες εργοδότες τους. Μπορείς να βρεις περισσότερες πληροφορίες;

♦ Τα τραγικά γεγονότα της Μανωλάδας έφεραν στη δημοσιότητα το ζήτημα της εκμετάλλευσης των προσφύγων από Έλληνες εργοδότες, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι τη δεινή κατάσταση των μεταναστών/προσφύγων επί της ουσίας τούς χρησιμοποιούν ως εργάτες-σκλάβους με μεροκάματα πείνας προκειμένου να αυξάνουν τα κέρδη τους.

♦ Με βάση όσα διαβάσαμε και συζητήσαμε, ας εμβαθύνουμε τον προβληματισμό μας απαντώντας στο ερώτημα: Τελικά ποιοι ρίχνουν τα μεροκάματα;

♦ Για μια κριτική στην εξέλιξη της δίκης των εργοδοτών της Μανωλάδας ας ανατρέξουμε στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, «Μανωλάδα: Χρονικό μιας δικαστικής αποτυχίας», προσβάσιμο εδώ.

ΑΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΟΥΜΕ…

♦ Το παρακάτω απόσπασμα προερχόταν από το βιβλίο Ιστορία των κοινωνικών επιστημών της Γ΄ Λυκείου, που πλέον έχει αποσυρθεί. Πώς θα το σχολιάζατε; Γιατί πιστεύετε ότι αποσύρθηκε;

Η αδυναμία ένταξης των μεταναστών και ιδιαίτερα των λαθρομεταναστών στον κοινωνικό ιστό της χώρας υποδοχής οδηγεί στην αδυναμία προσαρμογής των μεταναστών και στην υποβάθμιση των περιοχών εγκατάστασής τους. Η έλλειψη προσαρμοστικότητας δεν οφείλεται μόνο στα διαφορετικά πολιτιστικά στοιχεία κάθε εθνικής κοινότητας (γλώσσα, θρησκεία, έθιμα, τρόπος ζωής), αλλά και στο φόβο αντιμετώπισης ρατσιστικού τύπου αντιδράσεων στην περίπτωση που βρίσκονται οι μετανάστες εκτός του «χώρου» τους.

 

ΑΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΟΥΜΕ…

♦ Τη δραστηριότητα «Ας το συζητήσουμε» από το υλικό Σύνδεσμοι του Συμβουλίου της Ευρώπης, ώστε να εξετάσουμε προκαταλήψεις και αρνητικά στερεότυπα για συγκεκριμένες ομάδες, να αναπτύξουμε επιχειρήματα και να εξερευνήσουμε τρόπους αντίδρασης σε εκφράσεις μίσους στο διαδίκτυο.

♦ Από τον Φάκελο της Βουλής των Ελλήνων το κεφάλαιο «Όψεις του ρατσισμού», όπου μπορούμε να βρούμε ποικίλες δραστηριότητες (βλ. εδώ, εδώ, εδώ και εδώ) για μαθητές και μαθήτριες γυμνασίου, οι οποίες θέτουν στο στόχαστρο ρατσιστικές αντιλήψεις και πρακτικές που συναντούμε καθημερινά, καλώντας τη μαθητική κοινότητα να τις αναγνωρίσει, να τις αμφισβητήσει αλλά και να τις απορρίψει.

Ας προβληματιστούμε...

♦ Πολλά ΜΜΕ της Γερμανίας, επιδιώκοντας να παρουσιάσουν τους μετανάστες ως εκ φύσεως εγκληματίες και να εγείρουν τον φόβο και το μίσος απέναντί τους, παρουσίαζαν ψευδείς ειδήσεις περί ληστειών και βιασμών από μετανάστες προς Γερμανίδες υπηκόους. Ως απάντηση, μια Γερμανίδα πολίτης αναζήτησε τα γεγονότα και τις πληροφορίες για κάθε τέτοιο περιστατικό, αποδεικνύοντας ότι οι εν λόγω ειδήσεις ήταν κατασκευασμένες. Στον διαδραστικό χάρτη που έφτιαξε μπορείτε να δείτε τα μέρη όπου υποτίθεται ότι έλαβαν χώρα αυτά τα πλαστά «γεγονότα», τα οποία μάλιστα ανέρχονται σε 187.

♦ Ανάλογες καταστάσεις συνέβησαν και στην Ελλάδα. Καθ’ όλη τη διάρκεια των μεταναστευτικών ρευμάτων προς τη χώρα, διάφορα μέσα παρουσίαζαν «ειδήσεις» σχετικά με εγκληματικές πράξεις προσφύγων. Στον σχετικό διαδραστικό χάρτη μπορείτε να δείτε τις εν λόγω «ειδήσεις» καθώς και τι πραγματικά συνέβη.

♦ Αφού μελετήσουμε αυτές τις «ειδήσεις», ας συζητήσουμε τον ξανά τον ρόλο της κριτικής σκέψης και της ανάγκης για αναζήτηση, μελέτη και έλεγχο όσων μας παρουσιάζονται ως δεδομένα, προφανή ή αληθή.

♦ Ποια πιστεύεις ότι θα πρέπει να είναι η στάση ενός σκεπτόμενου πολίτη απέναντι στα ΜΜΕ, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος διαδίδει μια είδηση;

 

ΑΣ ΣΥΖΗΤΗΣΟΥΜΕ…

♦ Έτυχε ποτέ να κατηγορηθείς για κάτι που δεν έκανες; Πώς ένιωσες όταν συνέβη αυτό και πώς το αντιμετώπισες;

♦ Πώς θα αντιδρούσες αν κάποιος σε κατηγορούσε συστηματικά και εσκεμμένα για πράξεις που δεν έκανες; Πώς θα περίμενες να αντιδράσουν οι συμμαθητές ή οι φίλοι σου σε μια τέτοια κατάσταση;

 

ΑΣ ΔΟΥΜΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ…

♦ Παρά τη διασπορά ψευδών ειδήσεων και τη νομιμοποίηση τάσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας από τα περισσότερα ΜΜΕ, η πλειονότητα των πολιτών στις περισσότερες χώρες του κόσμου επιμένει να θεωρεί αναγκαία την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες. Σύμφωνα με την παγκόσμια έρευνα της Διεθνούς Αμνηστείας «Refugees Welcome Survey 2016. Views of Citizens across 27 Countries. Topline Report from GlobeScan, May 2016» (προσβάσιμη εδώ), το 73% των συνεντευξιαζόμενων απαντά θετικά στην ερώτηση σχετικά με το αν οι χώρες πρέπει να δέχονται τους πρόσφυγες που προσπαθούν να γλιτώσουν από τον πόλεμο ή από διωγμούς. Στην ίδια ερώτηση οι Έλληνες και οι Ελληνίδες απαντούν θετικά σε ποσοστό 83%.

 

ΑΣ ΕΡΕΥΝΗΣΟΥΜΕ ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ…

♦ Όπως είδαμε στις προηγούμενες ενότητες, υπάρχουν διάφορα αρνητικά στερεότυπα εναντίον των μεταναστών που ενστερνίζεται μερίδα της κοινωνίας (είναι εγκληματίες, είναι άρρωστοι, μας παίρνουν τις δουλειές, δεν χωράμε, δεν μπορούν να ενσωματωθούν κ.λπ.). Παρακολούθησε ένα δελτίο ειδήσεων στην τηλεόραση. Εκτιμάς ότι αναπαράγονται και εκεί τα εν λόγω στερεότυπα; Αν όντως αναπαράγονται, ποια στερεότυπα μπορείς να εντοπίσεις;

♦ Ας κάνουμε τη δραστηριότητα με τίτλο «Πώς οι ειδήσεις αντιμετωπίζουν τους μετανάστες»

♦ Ας μελετήσουμε τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων που ακολουθούν και ας τα σχολιάσουμε. Τι συμπεράσματα βγάζουμε;

parakato-gr imagehandler imagehandler-10 imagehandler-9 imagehandler-8 imagehandler-7 imagehandler-6 imagehandler-5 imagehandler-4 imagehandler-3 imagehandler-2 dht_0309_001_cmyk