ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

The_pack_of_white_wolves_-_GR

Η Αγέλη των Λευκών Λύκων 

Σκηνοθεσία: Γ. Αυγερόπουλος. Παραγωγή: 2008. Διάρκεια: 63 λεπτά.

Ντοκιμαντέρ που καταγράφει τη θανάσιμη δράση Ρώσων Σκίνχεντ, τις ιστορίες των αθώων θυμάτων τους και την τρομακτική απειλή που ξεπροβάλλει στο Βορρά της Ευρώπης. Εξτρεμιστικές ιδέες περί φυλετικής καθαρότητας και εξολόθρευσης των μεταναστών, των ομοφυλόφιλων, των τοξικομανών και όλων «των άχρηστων ζιζανίων που μολύνουν τη Ρωσική Λευκή Φυλή», βρίσκουν εύφορο έδαφος σε ένα πληθυσμό του οποίου η εθνική περηφάνια πληγώθηκε στα χρόνια που ακολούθησαν την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

fascism-poster1

Ο Αληθινός Φασισμός 

Σκηνοθεσία: Mikhail Rom. Παραγωγή: 1965. Διάρκεια: 138 λεπτά.

Αντιφασιστικό ντοκιμαντέρ με υλικό από πολεμικά αρχεία της ΕΣΣΔ, της Γερμανίας και της Πολωνίας, αλλά και από τα απόρρητα αρχεία του χιτλερικού υπουργείου προπαγάνδας και ταινίες της Λένι Ρίφενσταλ. “Ο φασισμός παρέσυρε τις μάζες γιατί κατόρθωσε να μπει στην καθημερινή ζωή τού ανθρώπου από την πλάγια πόρτα του συναισθηματισμού, παραλύοντας προηγουμένως τέλεια τη λογική. Ολόκληρη η ταινία του Ρομ στρέφεται γύρω από αυτόν τον άξονα. Η συνεχής παρεμβολή πολύ απλών και φαινομενικά ασήμαντων στοιχείων από την καθημερινή ζωή τόσο στη ναζιστική Γερμανία όσο και στο σημερινό μας κόσμο έχει ως σκοπό να αποδείξει πως ο φασισμός μπορεί να βρει στήριγμα στην ελλιπή ψυχολογία των μικροαστών που νιώθουν την ανάγκη να συμψηφίσουν αυτή τους την έλλειψη με στοιχεία δανεισμένα από το κατασκευασμένο «μεγαλείο» ενός άλλου” (απόσπαμα από την κριτική του Β. Ραφαηλίδη). 

educationprohibida

Η Απαγορευμένη Εκπαίδευση (La Educación Prohibida)

Σκηνοθεσία: German Doin. Παραγωγή: 2012. Διάρκεια: 145 λεπτά.

Aνεξάρτητο ντοκιμαντέρ από την Αργεντινή που χρηματοδοτήθηκε από το κοινό (crowdfunding). Παρουσιάζει εναλλακτικές πρακτικές εκπαίδευσης και αντισυμβατικά σχολεία στη Λατινική Αμερική και την Ισπανία. Αναφέρεται στη λαϊκή επιμόρφωση, το σύστημα Μοντεσσόρι, την προοδευτική εκπαίδευση, την εκπαίδευση Βάλντορφ κ.λπ. Δείτε εδώ την επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας.

neonazi-apeilh

Η Απειλή των Νεοναζί (Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα)

Σκηνοθεσία: Στέλιος Κούλογλου. Παραγωγή: 2012. Διάρκεια: 60 λεπτά.

Νοέμβριος 2011, Γερμανία. Δύο αυτοκτονίες και μια έκρηξη σε διαμέρισμα της πόλης του Τσβίκαου φέρνουν στο φως την ακροδεξιά νεοναζιστική οργάνωση National Sozialistischer Untergrund, υπεύθυνη για μια σειρά στυγνές, ανεξιχνίαστες δολοφονίες που έχουν απασχολήσει για περισσότερο από μια δεκαετία τη γερμανική κοινωνία και τις αρχές. Η εκπομπή φέρνει στο προσκήνιο μαρτυρία ηγετικού στελέχους του NPD, ο οποίος μιλά για τη σχέση του κόμματός του με τον εθνικοσοσιαλισμό και τις επαφές του με ελληνικές οργανώσεις και κόμματα.

newsreel2

Το Αυγό του Φιδιού: Η Περίπτωση της νεοναζιστικής οργάνωσης Ο.Ε.Ρ.

Σκηνοθεσία: Newsreel. Παραγωγή: 2013. Διάρκεια: 22 λεπτά.

Μικρού μήκους ντοκιμαντέρ της οπτικοακουστικής ομάδας έρευνας newsreel για την ακροδεξιά οργάνωση της Ο.Ε.Ρ. (Οργάνωση Εθνικιστών Ρεθύμνου). Στο ντοκιμαντέρ μιλάνε μαθητές για την ανάπτυξη της Ο.Ε.Ρ. μέσα στα σχολεία του Ρεθύμνου και τη σχέση της οργάνωσης με τη Χρυσή Αυγή. Η έρευνα διήρκησε από το 2010 έως το 2012 και είναι αφιερωμένη στον Έντισον Γιαχάι από την Αλβανία ο οποίος δολοφονήθηκε από ακροδεξιούς φασίστες στο Ρέθυμνο την Πρωτοχρονιά του 2006.

vromoellines

Βρωμοέλληνες (Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα)

Σκηνοθεσία: Στέλιος Κούλογλου. Παραγωγή: 2011. Διάρκεια: 63 λεπτά.

Τον Μάρτιο του 1998 η κοινοτική αρχή στο Παλαιό Κεραμίδι, ένα χωριό στο νομό Πιερίας, απαγόρευσε την κυκλοφορία των Αλβανών μεταναστών μετά τη δύση του ηλίου. Το μέτρο αυτό, που επιβλήθηκε για να περιορίσει την αυξανόμενη εγκληματικότητα, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις. Σχεδόν ένα χρόνο μετά, το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα επισκέφτηκε το Παλιό Κεραμίδι και κάλεσε τους κατοίκους σε δύο δημόσιες συζητήσεις. Στην αρχή, σχεδόν όλοι οι κάτοικοι υπερασπίστηκαν την απόφαση. Προβλήθηκε τότε στους παριστάμενους ένα ντοκιμαντέρ που είχε γυριστεί στις Η.Π.Α. με θέμα την αντιμετώπιση των ελλήνων μεταναστών στην Αμερική στην αρχή του αιώνα. […]

Ταξισυνειδησία: Η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού

Σκηνοθεσία: Κώστας Βάκκας. Έρευνα-κείμενα: Κωστής Καρπόζηλος. Παραγωγή 2013. Διάρκεια: 64 λεπτά.

Το ιστορικό ντοκιμαντέρ Ταξισυνειδησία φέρνει στο προσκήνιο μία ξεχασμένη σελίδα της ελληνικής μεταναστευτικής εμπειρίαςtaxisyneidisia στην Αμερική: την παρουσία των μεταναστών στο ριζοσπαστικό εργατικό κίνημα των Ηνωμένων Πολιτειών και τη διαδρομή της ελληνοαμερικανικής αριστεράς από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τα χρόνια των Μακαρθικών διώξεων. Κείμενα, γράμματα, τραγούδια, εφημερίδες, φωτογραφίες, αλλά και μοναδικό αρχειακό υλικό από κινηματογραφικές καταγραφές του αμερικάνικου εργατικού κινήματος ανασυνθέτουν τη διαδρομή των μεταναστών εργατών στα μονοπάτια της «ταξισυνειδησίας», της ταξικής συνείδησης, στη γλώσσα των ελληνοαμερικανών. Προσωπικές αφηγήσεις και συνεντεύξεις μεταφέρουν την ατμόσφαιρα της Μεγάλης Ύφεσης του 1929, τη δράση των εργατικών ενώσεων, την παρουσία των μεταναστών στα χαρακώματα του Ισπανικού Εμφυλίου, τις πολιτικές διώξεις του Μακαρθισμού και τις απελάσεις των πρωταγωνιστών. Η άγνωστη ιστορία του ελληνοαμερικανικού ριζοσπαστισμού διαπλέκεται με τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και αναδεικνύει την ιστορία των μεταναστών που έζησαν στον αντίποδα του «Αμερικανικού Ονείρου» της επιχειρηματικής επιτυχίας και του πολιτικού συντηρητισμού. (πηγή)

Ludlow: Οι Έλληνες στους πολέμους του άνθρακα

Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Βάρδαρος. Παραγωγή 2016. Διάρκεια: 71 λεπτά. 

ludlow_greek_50x70Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία Ελλήνων μεταναστών που κατέληξαν στο μακρινό Κολοράντο, στις αρχές του περασμένου αιώνα, να δουλεύουν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες στα ορυχεία του Ροκφέλερ και του συναφιού του και που μαζί με χιλιάδες μετανάστες από άλλες χώρες ξεσηκώθηκαν παίρνοντας τα όπλα για να υπερασπιστούν τη ζωή τους και το δίκιο τους. Μια ιστορία ξεχασμένη, φυλαγμένη ωστόσο στη μνήμη των παιδιών και των εγγονών τους που μας την μεταφέρουν με συγκίνηση, γεμάτοι υπερηφάνεια για τους δικούς τους και θυμό για τις αδικίες που αντιμετωπίσανε.

border

Border

Σκηνοθεσία: Λώρα Γουάντιγκτον. Παραγωγή: 2004. Διάρκεια: 27 λεπτά.

“Η Λώρα Γουάντιγκτον πέρασε πολλούς μήνες στις ζώνες γύρω από τον καταυλισμό του Ερυθρού Σταυρού στο Σανγκάτ (κωμόπολη της Β. Γαλλίας όπου λειτούργησε από το 1999 ως το 2002 κέντρο υποδοχής μεταναστών που αναζητούσαν τρόπο να περάσουν στη Μεγάλη Βρετανία). Κινηματογραφούσε τους Αφγανούς ή Ιρακινούς πρόσφυγες που προσπαθούσαν απεγνωσμένα να ξεφύγουν από την αστυνομία και να διασχίσουν το υποθαλάσσιο τούνελ της Μάγχης για να φτάσουν στην Αγγλία. Όλο αυτο το διάστημα κατάφερε να τραβήξει μόνο εικόνες πυγολαμπίδες: εικόνες στα πρόθυρα της εξαφάνισης, πάντα “κουνημένες” λόγω της βιαστικής φυγής, πάντα κοντά σε εκείνους που, για να πετύχουν το σχέδιο τους, κρύβονταν μέσα στη νύχτα και επιχειρούσαν το αδύνατο με κίνδυνο της ζωής τους. […] Εικόνες του φόβου. Εικόνε-λάμψεις, ωστόσο. Βλέπουμε λίγα πράγματα, σπαράγματα μόνον: σώματα, στημένα στο χείλος ενός αυτοκινητόδρομου, πλάσματα που διασχίζουν τη νύχτα προς έναν αβέβαιο ορίζοντα. Όμως, παρόλο το κυρίαρχο σκοτάδι, τα σώματα δεν έχουν γίνει αόρατα, αλλά αισθητά “ψήγματα αμθρωπιάς”, και αυτό ακριβώς πετυχαίνει η ταινία: να τα κάνει να εμφανιστούν, έστω και αν οι εμφανίσεις τους είναι εύθραυστες και σύντομες”. (Didi-Huberman, G. Επιβίωση των Πυγολαμπίδων. Μτρφ. Μήνα Πατεράκη-Γαρέφη. Εκδ. Vesta, Θεσσαλονική, 2015, σ. 154-155). Δείτε εδώ το δελτίο τύπου της ταινίας με περισσότερες πληροφορίες και συνέντευξη της Λώρα Γουάντιγκτον (στα αγγλικά).

burning-from-the-inside

Burning from the Inside 

Σκηνοθεσία: Μάρσια Τζιβάρα. Παραγωγή: 2016. Διάρκεια: 64 λεπτά.

Αντιφασιστικό ντοκιμαντέρ που διαδραματίζεται στο Βερολίνο και στην Αθήνα. Χρησιμοποιώντας ως άξονα την άνοδο της Χρυσής Αυγής, παρουσιάζει τον εκφασισμό και την αποσύνθεση της ελληνικής κοινωνίας όπως την βιώνουν οι Έλληνες μετανάστες στη Γερμανία, που αγωνίζονται από μακριά. Με αφετηρία τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και τον αντίκτυπό της σε Ελλάδα και Γερμανία, η ταινία αμφισβητεί τη λειτουργία των πολιτικών και κοινωνικών δομών, καθώς και τη λειτουργικότητα του καπιταλισμού και της δημοκρατίας. Αντιπαραθέτοντας τις εξελίξεις στην Ελλάδα με τον αντίκτυπό τους στη Γερμανία, δίνει παγκόσμια διάσταση στο πρόβλημα του ναζισμού, θέτει ερωτήματα για τη θέση της Γερμανίας στην Ευρώπη, παρουσιάζει τη δύναμη του λαού όταν αυτός είναι ενωμένος και αναδεικνύει τους λόγους που έκαναν την Ελλάδα μια χώρα «φλεγόμενη εκ των έσω».

catastroikaCatastroika

Σκηνοθεσία: Άρης Χατζηστεφάνου & Κατερίνα Κιτίδη. Παραγωγή: 2012. Διάρκεια: 87 λεπτά.

“Καταστρόϊκα” είναι ένας όρος που επινόησε ο Γάλλος ακαδημαϊκός Ζακ Ρουπνίκ για την πορεία των οικονομικών μεταρρυθμίσεων στη Σοβιετική Ένωση του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Στο ντοκιμαντέρ, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ, η Ναόμι Κλάιν, ο Λούις Σεπούλβεδα, ο Κεν Λόουτς και ο Γκρεγκ Πάλαστ μιλούν για την πολιτική του μνημονίου, την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και την επίθεση εναντίον της Δημοκρατίας στην Ευρώπη μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης. Ακαδημαϊκοί όπως ο Ντάνι Ρόντρικ, ο Άλεξ Καλίνικος, ο Μπεν Φάιν, ο Κώστας Δουζίνας, ο Ντιν Μπέικερ, ο Γιώργος Κατρούγκαλος και ο Σπύρος Μαρκέτος περιγράφουν άγνωστες πτυχές των ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

a_film_unfinished

Das Ghetto – A film Unfinished

Σκηνοθεσία: Γιαέλ Χερσόνσκι. Παραγωγή: 2010. Διάρκεια: 88  λεπτά.

Ντοκιμαντέρ που επανεξετάζει τη δημιουργία ενός ημιτελούς προπαγανδιστικού ναζιστικού φιλμ του 1942 με τίτλο Das Ghetto (Το Γκέτο). “Η κινηματογράφηση είχε γίνει, όπως πολλές άλλες, για να υπηρετήσει τη ναζιστική προπαγάνδα, μια τρομερή μηχανή κατασκευής αλήθειας και στερεοτύπων· η συγκεκριμένη φιλοδοξούσε, αφενός, να καταδείξει τα φυλετικά γνωρίσματα και τον χαρακτήρα των Εβραίων, αφετέρου, να δείξει ότι μέσα στο γκέτο επικρατούσαν ελευθερία και αφθονία, τέτοιες που οι πλούσιοι Εβραίοι καλοπερνούσαν εις βάρος των φτωχών συμπατριωτών τους. Η προπαγανδιστική μηχανή έστησε σκηνές πλούσιων γευμάτων σε εστιατόρια, χορούς, έστησε συγκεντρώσεις, λαμπρές κηδείες. Στο αμοντάριστο υλικό όμως υπήρχε και η άλλη όψη του γκέτο: ο λιμός, η εξαθλίωση, ο απανθρωπισμός, ο θάνατος, τα πτώματα στους δρόμους, οι ομαδικοί τάφοι. Λίγο μετά την αναχώρηση του συνεργείου, τον Ιούλιο, άρχισε η Τελική Λύση στο γκέτο, η μεταφορά και εξόντωση 300.000 ανθρώπων στο στρατόπεδο της Τρεμπλίνκα”. Πηγή.

dyoforesksenos

Δύο Φορές Ξένος

Σκηνοθεσία: Αποστολίδης, Α. & Αβέρωφ. Γ. Παραγωγή:

Nτοκιμαντέρ βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο του δημοσιογράφου Μπρους Κλαρκ για τις πληθυσμιακές μετακινήσεις στα Βαλκάνια με επίκεντρο την υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών που υπαγόρευσε η Συνθήκη της Λωζάνης το 1923. Μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό, συνεντεύξεις με ιστορικούς και προφορικές μαρτυρίες προσφύγων από την Ελλάδα και την Τουρκία, εξετάζει πως ο ξεριζωμός και η μετανάστευση επηρέασαν κι εξακολουθούν να επηρεάζουν τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.

1940cartoons-007

Η Ελλάδα του Χίτλερ: Από την Αλβανία στην Κρήτη (Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα)

Σκηνοθεσία: Στέλιος Κούλογλου. Παραγωγή: 2007. Διάρκεια: 52 λεπτά.

Στις 5.30 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου, οι ιταλικές δυνάμεις επιτίθενται στην Ελλάδα από τα αλβανικά σύνορα. Οι εισβολείς είναι πάνοπλοι και ο στρατιωτικός ακόλουθος της βρετανικής πρεσβείας προβλέπει «ελληνική συντριβή». Οι Έλληνες όμως έχουν διαφορετική γνώμη. Με το που ηχούν οι σειρήνες του πολέμου, ολόκληρη η Ελλάδα συγκλονίζεται από διαδηλώσεις. Στην Αθήνα, οι διαδηλωτές σπάνε τα γραφεία της Alitalia και κατευθύνονται στην Βρετανική πρεσβεία. Σύνθημα τους «Δώστε μας όπλα». […] Ο Μουσολίνι γίνεται αντικείμενο χλευασμού και οι πολεμικές επιθεωρήσεις γεμίζουν τα θέατρα. Σε μια από αυτές παίζουν και τα Καλουτάκια μαζί με τη Σοφία Βέμπω. 

eameponΗ Ελλάδα του Χίτλερ: Τρόμος και Αντίσταση στο Γ’ Ράιχ (Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα)

Σκηνοθεσία: Στέλιος Κούλογλου. Παραγωγή: 2007. Διάρκεια: 50 λεπτά.

Δύο φοιτητές, ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας πηγαίνουν στη Μπενάκειο Βιβλιοθήκη, βρίσκουν και μελετούν όλα τα σχεδιαγράμματα της Ακρόπολης. Όταν θα κατεβάσουν τη γερμανική σημαία από τον ιερό βράχο, θα αφήσουν επίτηδες επάνω στον ιστό τα δαχτυλικά τους αποτυπώματα για να μην κατηγορηθούν οι Έλληνες φύλακες. Από τους πρώτους κιόλας μήνες της κατοχής, οργανώνεται αντίσταση στα χωριά της Μακεδονίας υπό την καθοδήγηση του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ. Το σύνθημα δίνεται το βράδυ της 28ης Σεπτεμβρίου του 1941 με την ανατίναξη του ηλεκτρικού εργοστασίου της Δράμας. 22 χωριά εξεγείρονται, οι αντάρτες φωνάζουν επανάσταση και σκοτώνουν 35 Βουλγάρους και 12 συνεργάτες τους. Ήταν η 1η εξέγερση στην κατεχόμενη Ελλάδα και δεύτερη σε ολόκληρη την Ευρώπη.

%ce%ba%ce%b1%cf%84%ce%b1%ce%b4%ce%bf%cf%84%ce%b7%cf%83

Η Ελλάδα του Χίτλερ : Η πικρή απελευθέρωση (Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα)

Σκηνοθεσία: Στέλιος Κούλογλου. Παραγωγή: 2007. Διάρκεια: 53 λεπτά.

Η ήττα των Γερμανών είναι προδιαγεγραμμένη, όμως η εθνική ομοψυχία που επικράτησε τα πρώτα δυο χρόνια της κατοχής δεν υπάρχει πια. Για να αντιμετωπίσει τον κομμουνιστικό κίνδυνο, η κατοχική κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη ιδρύει το 1943 στην Αθήνα και την Πελοπόννησο τα τάγματα ασφαλείας. Στη βόρεια Ελλάδα, εμφανίζονται πολλές αντικομουνιστικές ομάδες που συνεργάζονται με τους Γερμανούς. Οι τελευταίοι μήνες της Κατοχής βάφονται με αίμα. Οι Γερμανοί, σίγουροι πλέον για την ήττα τους εκδικούνται. Κομμένο, Καλάβρυτα, Δίστομο, Εύβοια, Χορτιάτης και Γιαννιτσά. Η εκδίκηση των ηττημένων Γερμανών. Τα σπέρματα ενός νέου εθνικού διχασμού. Η πικρή απελευθέρωση. 

violent-august-the-1918-anti-greek-riots

Η Ελληνική Νύχτα των Κρυστάλλων – Violent August 

Σκηνοθεσία: John Burry. Παραγωγή: 2010. Διάρκεια: 46 λεπτά.

Τον Αύγουστο του 1918 ένα πλήθος 50.000 Καναδών «πατριωτών» επιδόθηκε για μέρες σε ένα ανελέητο πογκρόμ σε βάρος των ελληνόφωνων μεταναστών της πόλης. Το αποτέλεσμα αυτού του ρατσιστικού πογκρόμ ήταν ο θάνατος αρκετών μεταναστών, μεταξύ των οποίων 29 γυναίκες και 6 ανήλικα παιδιά καθώς και υλικές ζημιές 1.000.000 δολαρίων. Οι συγκρίσεις με τα σημερινά πογκρόμ μεταναστών σε Αθήνα και Πάτρα με την ανάλογη στάση της αστυνομίας και ορισμένων «πολιτών» είναι αναπόφευκτες. Δείτε εδώ την επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας. 

apo-ton-fourfouraΗ Μελίνα στα Σχολεία των Θαυμάτων (Από τον Φουρφουρά στο Σάμερχιλ)

Σκηνοθεσία: Ευάγγελος Βλαχάκης. Παραγωγή: σε εξέλιξη. Διάρκεια: ;

Ντοκιμαντέρ σε ύφος ταινίας «δρόμου» (road movie) για τη γνώση και την περιπέτεια της μάθησης, φτιαγμένο από τα παιδιά για τα παιδιά! Ενα οδοιπορικό εξερεύνησης της γνώσης και της μάθησης εκτός κατεστημένων δομών και αναλυτικών προγραμμάτων. Μαθαίνουμε πώς να μαθαίνουμε μαζί με το παιδί και καταγράφουμε την εμπειρία μας για να την μοιραστούμε. Δείτε εδώ την επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας.

pouliavaltos

Πουλιά στο Βάλτο 

Σκηνοθεσία: Αλίντα Δημητρίου. Παραγωγή: 2008. Διάρκεια: 104 λεπτά.

Βραβευμένο ντοκιμαντέρ για τη συμμετοχή και την προσφορά των γυναικών στην Αντίσταση και τα βασανιστήρια που υπέστησαν την περίοδο της Κατοχής 1941-1944. Χρησιμοποιώντας ως υλικό δεκάδες προφορικές μαρτυρίες και συνεντεύξεις, η Αλίντα Δημητρίου αποκαλύπτει – μέσα από τις μνήμες, τα βιώματα ή τα ψυχολογικά τραύματα των αγωνιστριών που επέζησαν – μια “στάσης ζωής των γυναικών σε πράξεις που θεωρούμε ότι έχουν να κάνουν μόνο με τους άνδρες”.

%ce%b3%cf%85%ce%bd%ce%b1%ce%b9%ce%ba%ce%b5%cf%83-%cf%84%ce%b7%cf%83-%ce%b1%ce%bd%cf%84%ce%b9%cf%83%cf%84%ce%b1%cf%83%ce%b7%cf%83

Η Ζωή στους Βράχους 

Σκηνοθεσία: Αλίντα Δημητρίου. Παργωγή: 2009. Διάρκεια: 98 λεπτά.

Γυναίκες που πολέμησαν στον Εμφύλιο με το Δημοκρατικό Στρατό αφηγούνται τη ζωή τους στο βουνό, τη σύλληψή τους και τα χρόνια της εξορίας τους στη Χίο, στο Τρίκερι και στη Μακρόνησο. Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί τη ζωή 33 γυναικών μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας. Κάποιες οδηγήθηκαν στον Δημοκρατικό Στρατό για να σωθούν, ενώ άλλες συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν, καταδικάστηκαν σε ισόβια, εξορίστηκαν ή εκτελέστηκαν.

koritsiavrohis

Τα Κορίτσια της Βροχής 

Σκηνοθεσία: Αλίντα Δημητρίου. Παραγωγή: 2011. Διάρκεια: 120 λεπτά

Το κύκνειο άσμα της Α. Δημητρίου που ολοκληρώνει την τριλογία για τη συμμετοχή των γυναικών στους πολιτικούς αγώνες στο δεύτερο μισό του περασμένου αιώνα. Γυναίκες οι οποίες συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν κατά τη διάρκεια της δικτατορίας εξομολογούνται στην κάμερα τις ιστορίες τους.

a-class-divided

Μια τάξη φυλετικά διαχωρισμένη (A class Divided)

Σκηνοθεσία: William Peters. Παραγωγή: 1985. Διάρκεια: 53 λεπτά.

Μία ημέρα μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1968, η Jane Elliott πήγε να διδάξει στο δημοτικό της πόλης της στην Άιοβα, όπου κατοικούσαν μόνο λευκοί. Χώρισε τους μαθητές της σε δύο ομάδες, εκείνους με γαλάζια μάτια κι εκείνους με καφέ μάτια, και αποφάσισε να τους δώσει ένα γερό μάθημα κατά των φυλετικών διακρίσεων. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την ιστορία εκείνου του μαθήματος, τη μακροχρόνια επιρροή του στα παιδιά και τη δύναμή του που κράτησε τριάντα ολόκληρα χρόνια. Δείτε εδώ την επίσημη ιστοσελίδα της ταινίας με χρήσιμο υλικό για τους εκπαιδευτικούς (στα αγγλικά).

night-and-fog

Νύχτα και Καταχνιά (Night and Fog)

Σκηνοθεσία: Αλέν Ρενέ. Παραγωγή: 1955. Διάρκεια: 31 λεπτά.

Ποιητικό δοκίμιο-ντοκιμαντέρ για τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Με υποδειγματική οικονομία, πυκνότητα, συγκίνηση και νηφαλιότητα, με υψηλή αίσθηση χρέους προς την ανθρωπότητα αλλά και καλλιτεχνική ευρηματικότητα πλάθει ένα υπόδειγμα για το μέλλον. Πηγαίνοντας μπρος-πίσω στο χρόνο, με εναλλαγή χρώματος και ασπρόμαυρου και με τη διαπεραστική μουσική του Χανς Αϊσλερ, «χτίζει» τη φρίκη ως εκεί που δεν αντέχεται. Κι όμως το φιλμ δεν είναι οξύ, επιθετικό, ρητορικό. Ήρεμα, με «μαιευτική» απλότητα, με «τρομερή γλυκύτητα» (όπως ειπώθηκε), ο Ρενέ δείχνει τα πράσινα λιβάδια που καλύπτουν (σχεδόν) τα απαίσια κατάλοιπα, κι ύστερα τη δαιμονιακή «χρήση» τους, ρυθμιστικά, «στακάτα». Πηγή.

olokaytvmaths-mnhmhs

Το Ολοκαύτωμα της Μνήμης

Σκηνοθεσία: Στέλιος Κούλογλου. Παραγωγή: 2015. Διάρκεια: 90 λεπτά.

Oι επιζώντες των ναζιστικών θηριωδιών σε Καλάβρυτα, Δίστομο και Χορτιάτη αλλά και Εβραίοι της Θεσσαλονίκης που οδηγήθηκαν στο Άουσβιτς περιγράφουν τα όσα έζησαν. Οι μαθητές ενός λυκείου του Διστόμου παρακολουθούν ένα ντοκιμαντέρ για τις σφαγές των Γερμανικών δυνάμεων κατοχής επί ελληνικού εδάφους και σχολιάζουν την εκλογική άνοδο της Χρυσής Αυγής στην περιοχή τους και σε ολόκληρη τη χώρα.

milgram

Το Πείραμα του Μίλγκραμ

Απόσπασμα από τo ντοκιμαντέρ του BBC “How Violent are you?” που αναφέρεται στο γνωστό πείραμα του Στάνλεϋ Μίλγκραμ σχετικά με την υπακοή στην εξουσία (αυθεντία). Υπό το πρόσχημα της διεξαγωγής ενός πειράματος για τη μάθηση, ανυποψίαστοι εθελοντές καλούνται να υπακούσουν στις εντολές ενός επιστήμονα και να χορηγήσουν ηλεκτροσόκ αυξανόμενης έντασης στον υποτιθέμενο “εξεταζόμενο” κάθε φορά που αυτός κάνει λάθος στην απομνημόνευση λέξεων. Το πείραμα ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1961, τρεις μήνες μετά την έναρξη της δίκης του Ναζί εγκληματία Άντολφ Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ με τις μνήμες του Ολοκαυτώματος να είναι ακόμα νωπές. Το ερώτημα στο οποίο προσπάθησε να απαντήσει ο Μίλγκραμ είναι το εξής: Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ο Αίχμαν και οι συνεργοί του στο Ολοκαυτώμα ήταν σαδιστές; Ή μήπως οι πράξεις τους μπορούν να ερμηνευθούν καλύτερα υπό το πρίσμα της ιεραρχικής δομής των κοινωνικών σχέσεων και της τυφλής υπακοής στην εξουσία;

aschΤο πείραμα του Asch

Τη δεκαετία του ’50, ο κοινωνικός ψυχολόγος Solomon Asch διενήργησε μια σειρά από πειράματα σχετικά με τις διαδικασίες κοινωνικής επιρροής. Χρησιμοποίησε εθελοντικές ομάδες των 5-7 ατόμων. Στην πραγματικότητα, μόνο ένας στην κάθε ομάδα ήταν εθελοντής, ενώ οι υπόλοιποι ήταν συνεργάτες του. Οι συμμετέχοντες καλούνταν σε μια δοκιμασία οπτικής αντίληψης. Οι συνεργάτες του Ας απαντούσαν επίτηδες λάθος σε ερωτήσεις που είχαν οφθαλμοφανείς απαντήσεις. Ο πραγματικός εθελοντής παρ’ ότι είχε στο μυαλό του την ευνόητη απάντηση, εν τούτοις βλέποντας πως η πλειοψηφία των συμμετεχόντων απαντούσε διαφορετικά, αμφιταλαντεύονταν κι ενίοτε συμφωνούσε χωρίς να το πιστεύει με τη γνώμη τους. Τα πειράματα αυτά κατέδειξαν πως πολλοί άνθρωποι, μπροστά στο ενδεχόμενο να περιθωριοποιηθούν από ένα κοινωνικό σύνολο, είναι διατεθειμένοι να αυτοϋποβληθούν, να υποκύψουν και να συμμορφωθούν με το «κοινωνικά ορθό», ακόμη κι όταν αυτό είναι προφανέστατα λάθος.

quite-rage

Το πείραμα της Φυλακής του Στάνφορντ (Quite Rage – The Documentary)

Σκηνοθεσία: Ken Musen. Παραγωγή: 1992. Διάρκεια: 50 λεπτά.

Απόσπασμα από το πασίγνωστο «Πείραμα της Φυλακής του Στάνφορντ» (1971) πάνω στις ψυχολογικές επιπτώσεις που επιφέρει η μετατροπή ενός ατόμου σε φυλακισμένο ή δεσμοφύλακα. Κατά τη διάρκεια του πειράματος, οι δύο ομάδες απέκτησαν την τυπική, σχεδόν οριακή συμπεριφορά των ρόλων τους, χάνοντας κάθε επαφή από την κατασκευασμένη φύση του πειράματος, γεγονός που οδήγησε στην πρόωρη διακοπή της έρευνας. Δείτε εδώ την επίσημη ιστοσελίδα του πειράματος με ερωτήσεις και υλικό για τον εκπαιδευτικό (στα αγγλικά).

sanpetrina

Σαν Πέτρινα Λιοντάρια στην μπασιά της νύχτας

Σκηνοθεσία: Ολιβιέ Ζισουά. Παραγωγή: 2008 Διάρκεια: 87 λεπτά.

Ταινία για τη Μακρόνησο εμπνευσμένη από τα ποιήματα των Ρίτσου, Λειβαδίτη και Λουντέμη. Από το 1947 ως και το 1951, περισσότεροι από 80.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά ελληνικής καταγωγής εκτοπίστηκαν στη Μακρόνησο, σε στρατόπεδα αναμόρφωσης που δημιουργήθηκαν για να «καταπολεμήσουν την επέκταση του Κομμουνισμού». Ανάμεσα στους εξόριστους αυτούς, βρίσκονταν πολλοί συγγραφείς και ποιητές, όπως ο Γιάννης Ρίτσος και ο Τάσος Λειβαδίτης. Παρά τις στερήσεις και τα βασανιστήρια, κατάφεραν να γράψουν ποιήματα στα οποία περιγράφουν τον αγώνα για επιβίωση μέσα σε αυτό το σύμπαν εγκλεισμού. Τα κείμενα αυτά, εκ των οποίων κάποια θάφτηκαν στα στρατόπεδα, βρέθηκαν αργότερα. Η ταινία αναμιγνύει τα ποιητικά αυτά γραπτά με τις ομιλίες αναμορφωτικής προπαγάνδας που μεταδίδονταν ακατάπαυστα από τα μεγάφωνα των στρατοπέδων. Αργά πλάνα τράβελινγκ μας οδηγούν σε ένα υπνωτικό ταξίδι μέσα στα ερείπια των στρατιωτικών εγκαταστάσεων, ενώ προσκρούουν σε φωτογραφικά αρχεία. Ένα κινηματογραφικό δοκίμιο που ζωντανεύει τη μνήμη ξεχασμένων ερειπίων και μιας μάχης που χάθηκε.

fascisminc

Φασισμός ΑΕ (Fascism Inc.)

Σκηνοθεσία: Άρης Χατζηστεφάνου. Παραγωγή: 2014. Διάρκεια: 113 λεπτά.

Το Φασισμός Α.Ε  αναζητά τις βαθύτερες διασυνδέσεις της άκρας δεξιάς και του φασιστικού παρακράτους με τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ, από την Ιταλία και τη Γερμανία του ’30 μέχρι την Ελλάδα της κατοχής, της δικτατορίας και του σήμερα. “Θα διηγηθούμε μικρές, άγνωστες ιστορίες από το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του φασισμού. Κυρίως όμως θα αναζητήσουμε τους ανθρώπους που έδωσαν νικηφόρες μάχες απέναντί του. Το Φασισμός Α.Ε φιλοδοξεί να εμπνεύσει και να εμπνευστεί από αντιφασιστικά και δημοκρατικά κινήματα σε όλη την Ευρώπη.”

debt

Χρεοκρατία (Debtocracy)

Σκηνοθεσία: Άρης Χατζηστεφάνου & Κατερίνα Κιτίδη. Παραγωγή: 2011. Διάρκεια: 74 λεπτά.

Ντοκιμαντέρ καταγραφής και τεκμηρίωσης της “άλλης άποψης” για τις αιτίες της ελληνικής οικονομικής κρίσης του 2010 και τις πιθανές μελλοντικές λύσεις που θα μπορούσαν να δοθούν στο πρόβλημα, με συνεντεύξεις οικονομολόγων και κοινωνικών επιστημόνων από την Ελλάδα και το εξωτερικό.μιλούν, μεταξύ άλλων, οι ακαδημαϊκοί Ντέιβιντ Χάρβεϊ,Σαμίρ Αμίν, Κώστας Λαπαβίτσας και Ζεράρ Ντιμενίλ, ο φιλόσοφοςΑλέν Μπαντιού, ο επικεφαλής της επιτροπής λογιστικού ελέγχου του Ισημερινού Ούγκο Αρίας, ο πρόεδρος του CADTM Ερίκ Τουσέν, δημοσιογράφοι όπως o Άβι Λιούις (συγγραφέας/σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ The Take – Η κατάληψη) και ο Ζαν Κατρμέρ (Liberation). Ακόμη προσωπικότητες όπως ο Μανώλης Γλέζος και η αντιπρόεδρος του γερμανικού κόμματος Die Linke Ζάρα Βάγκενκνεχτ.

1262_hroniko-diktatorias

Το Χρονικό της Δικτατορίας

Σκηνοθεσία: Παντελής Βούλγαρης. Παραγωγή: Διάρκεια: 37 λεπτά.

Ανέκδοτο ντοκιμαντέρ για τα χρόνια της χούντας με πολύτιμο αρχειακό υλικό (από την κηδεία των Γεωργίου Παπανδρέου και Γιώργου Σεφέρη ως τις δίκες του Αλέκου Παναγούλη και άλλων αγωνιστών). Ο Βούλγαρης σιγά σιγά άρχισε να καταγράφει ό,τι μπορούσε με μια κάμερα Super 8. Φυλακές του Μπογιατίου, κάποια στρατοδικεία… Αργότερα το υλικό έφθασε στο Παρίσι, όπου ο Κώστας Γαβράς το είδε μαζί με τον Κρις Μαρκέρ. Αμέσως βοήθησαν τον Βούλγαρη, στέλνοντάς του μια μηχανή 16 mm και φιλμ. Έτσι συνεχίστηκε η κινηματογράφηση. Η κηδεία του Πέτρουλα, οι φυλακές της Ακροναυπλίας, η πορεία της Ειρήνης. « Στη Δικτατορία, από ένστικτο, φανταζόμασταν ότι κάτι θα συμβεί στην κηδεία του Γεωργίου Παπανδρέου », ανέφερε ο σκηνοθέτης, « αλλά κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι θα μαζεύονταν 500.000 άνθρωποι. Ήταν ένας τρόπος για να φανεί ότι η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα που δεν αντιδρά ». Όλα αυτά όμως γίνονταν κρυφά. Έπρεπε να έχεις ειδική άδεια για να κυκλοφορείς με κάμερα στους δρόμους της Αθήνας. « Ήταν μια εποχή συντροφικότητας, το ξεκίνημα του Νέου Ελληνικού Κινηματογράφου, μια εποχή που τη θυμάμαι σε ένα κλίμα φοβίας και ανασφάλειας,αλλά ταυτόχρονα και βαθιάς ανθρωπιάς. Άρα, είναι ένα χρήσιμο υλικό.Για να ξαναθυμηθούμε εμείς και για να μάθουν οι νέοι».

poster_el_support

Χρυση Αυγή: Προσωπική Υπόθεση.

Σκηνοθεσία: Αγγελική Κουρούνη. Παραγωγή: 2016. Διάρκεια: 90 λεπτά.

«Ο σύντροφός μου είναι Εβραίος, ο ένας γιός μου γκέι, ο άλλος αναρχικός κι εγώ αριστερή φεμινίστρια, κόρη μεταναστών. Αν η Χρυσή Αυγή έρθει στα πράγματα το μόνο μας πρόβλημα θα είναι σε ποιό βαγόνι θα μας βάλουν.» Μια δημοσιογράφος ερευνά για χρόνια την οργάνωση του ελληνικού νεοναζιστικού κομματος «Χρυσή Αυγή». Η οικονομική κατάρρευση, η πολιτική αστάθεια και οι οικογενειακές σχέσεις έρχονται σε πρώτο πλάνο καθώς το ντοκυμανταίρ προσπαθεί να ανακαλύψει «τί έχουν στο κεφάλι τους οι Χρυσαυγίτες που παρουσιάζονται ως θύματα» του συστήματος. Η Χρυσή Αυγή «ποτέ δεν κρύφτηκε», όσον αφορά στην ιδεολογία της. Η απήχησή της στις κάλπες μπορεί παλιότερα να ήταν απειροελάχιστη, όμως η συμβατότητα αυτής της ιδεολογίας με γερά παγιωμένες αντιλήψεις στην Ελλάδα ­ που καλλιεργούν πολλοί κληρικοί, τα περισσότερα ΜΜΕ και το πολιτικό σύστημα ­ αποτελεί το εύφορο έδαφος στο οποίο ανθεί η οργάνωση.

100_ores_mai_1

100 Ώρες του Μάη 

Σκηνοθεσία: Δήμος Θέος & Δημήτρης Φωτεινός. Παραγωγή: 1963. Διάρκεια: 19 λεπτά.

Δραματοπoιημένο ντοκιμαντέρ για τη δολοφονία του βουλευτή της ΕΔΑ Γρηγόρη Λαμπράκη στη Θεσσαλονίκη, τον Μάη του 1963. Αποκαλύπτει τη σύνθεση των μηχανισμών του παρακράτους της εποχής, φωτίζει την ιεραρχία των παρακρατικών οργανώσεων, στην κορυφή της οποίας βρίσκονται επίσημα όργανα του κράτους και κυβερνητικά στελέχη. Ακολούθως, αποδεικνύει ότι η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη ήταν μια αυθαίρετη μέρος των τρομοκρατικών επιθέσεων του καθεστώτος της εποχής εναντίον των αντιφρονούντων. Ο Δήμος Θέος, ένας από τους δύο σκηνοθέτες, γράφει για την ταινία: «Μέσα στην αλαμπουρνέζικη κοινωνία, όπως εκείνη στις δεκαετίες 1950-1970, περίοδος κατά την οποία ο χαζοχαρούμενος κινηματογράφος της Φίνος Φιλμ βρισκόταν στο ζενίθ του, το φιλμ 100 ώρες του Μάη συνιστά μια εξέγερση. Ερχόταν να θέσει τα δάχτυλα επί των τύπων των ήλων. Φυσικά η ταινία απαγορεύτηκε. Χρειάστηκε να περάσουν κάπου δεκαπέντε χρόνια για να μπορέσει, μετά την Μεταπολίτευση να προβληθεί στην Ελλάδα».
 

ΤΑΙΝΙΕΣ

serpents_eggΤο Αυγό του Φιδιού

Σκηνοθεσία: Ίνγκμάρ Μπέργκμαν. Παραγωγή: 1978. Διάρκεια: 119 λεπτά.

Ανασύσταση της εποχής της ανόδου του Χίτλερ στη Γερμανία, μέσα από το χρονικό της παράνομης σχέσης ενός ακροβάτη με τη γυναίκα του αδελφού του. Στο «Αυγό του φιδιού», ο Μπέργκμαν περιγράφει μια εβδομάδα από τη ζωή δύο Αμερικανοεβραίων, του Άμπελ και της Μανουέλα, στο Βερολίνο του 1923. Οι ήρωες περιφέρονται σαν χαμένοι σε ένα μεσοπολεμικό Βερολίνο που το πλακώνουν η απελπισία, η ανεργία, ο πληθωρισμός, η πείνα, η παρακμή. […] Όλα συμβαίνουν λίγα εικοσιτετράωρα μετά το αποτυχημένο «πραξικόπημα της μπιραρίας» του Χίτλερ, για την ανατροπή της γερμανικής κυβέρνησης. Στην ηττημένη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Γερμανία, «σκάει το αυγό του φιδιού». Ο ναζισμός αρχίζει να δρα και να υποσκάπτει μεθοδικά τα θεμέλια της αστικής δημοκρατίας.

this-is-englandΑυτή είναι η Αγγλία (This is England)
Σκηνοθεσία: Shane Meadows. Παραγωγή: 2006. Διάρκεια: 101 λεπτά.
 
Ιούλιος στο Γιορκσάιρ της Αγγλίας του 1983. Ο 12χρονος Σον, παιδί φτωχής οικογένειας που έχει χάσει τον πατέρα του στον πόλεμο των Φώκλαντ, τριγυρνάει στους δρόμους χωρίς φίλους και διωγμένος από το σχολείο του. Εκεί θα γνωριστεί με μια συμμορία σκίνχεντς, η οποία από απλούς βανδαλισμούς θα περάσει σε ρατσιστικές πράξεις βίας. Η αυξανόμενη ανεργία, η απογοήτευση και η έλλειψη νοήματος, που συνθέτουν την καθημερινότητα της θατσερικής Αγγλίας, αποτελούν το καλύτερο λίπασμα για την εκδήλωση εθνικιστικών, μισαλλόδοξων και ξενοφοβικών αντιλήψεων.
 

la-rebelle

Η Επαναστάτρια (La Rebelle) 

Σκηνοθεσία: Solveig Anspach. Παραγωγή: 2009. Διάρκεια: 90 λεπτά.

Βιογραφική ταινία για τη ζωή της επαναστάτριας Λουίζ Μισέλ (1830- 1905) που συμμετείχε στην Παρισινή Κομμούνα. Δασκάλα, νοσοκόμα και πολιτική αγωνίστρια, η Μισέλ φυλακίζεται για τη δράση της και στη συνέχεια εξορίζεται μαζί με άλλους συναγωνιστές της στην Νέα Καληδονία. Εκεί συναναστρέφεται με τους ντόπιους αυτόχθονες, μαθαίνει τη γλώσσα και τις παραδόσεις τους, τους διδάσκει γαλλικά και υποστηρίζει την αντίστασή τους στην αποικιοκρατία.

lore

Τα Παιδιά του Πολέμου (Lore)

Σκηνοθεσία: Κέιτ Σόρτλαντ. Παραγωγή: 2012. Διάρκεια: 108 λεπτά.

Μετά τη φυλάκιση του πατέρα (αξιωματικού των Ες Ες) και της μητέρας της, η Λόρε και τα αδέλφια της διασχίζουν τη Γερμανία, που το 1945 είναι ήδη ρημαγμένη απ’ τον πόλεμο. Κάπου στο γενικευμένο χάος συναντά τον μυστηριώδη Εβραίο πρόσφυγα Τόμας, που θρυμματίζει την εύθραυστη πραγματικότητά της με μίσος και επιθυμία. Αν θέλει να επιβιώσει, θα πρέπει να εμπιστευτεί κάποιον που μέχρι πρότινος είχε μάθει να μισεί, αλλά και να αντιμετωπίσει το σκοτάδι μέσα της.

skasiarxeioΣκασιαρχείο 

Σκηνοθεσία: Ζαν Πολ λε Σανουά. Παραγωγή: 1949. Διάρκεια: 97 λεπτά.

Το 1920, σε ένα μικρό χωριό της Προβάνς , ο νέος δάσκαλος που φτάνει στο χωριό, συγκρούεται με την έλλειψη ενδιαφέροντος των μαθητών του. Αποφασίζει να αλλάξει ριζικά τις διδακτικές του μεθόδους. Ακούει τα παιδιά, εμπνέεται από τις ανακαλύψεις τους, τους πηγαίνει στην φύση. Οι μαθητές θα ξαναβρούν την χαρά να μαθαίνουν και ο κ. Πασκάλ την χαρά να διδάσκει. Όμως αυτή η μικρή επανάσταση δημιουργεί αρνητικές εντυπώσεις σε κάποιους γονείς και παράγοντες της περιοχής. Ο Ο.Η.Ε. έθεσε την ταινία υπό την αιγίδα του καθώς «εικονογραφεί με εξαιρετικό τρόπο μια από τις πλευρές της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου». Η κυκλοφορία της ταινίας συνέπεσε  με την ψήφιση από τον ΟΗΕ, το 1948, της Οικουμενικής διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

in-this-world

Στα Σύνορα του Κόσμου

Σκηνοθεσία: Μάικλ Γουίντερμποντομ. Παραγωγή: 2002. Διάρκεια: 88 λεπτά.

Ο ορφανός Τζαμάλ και ο ξάδελφός του Εναγιατουλάχ, Αφγανοί σε στρατόπεδο προσφύγων στο Πακιστάν, επιχειρούν να έλθουν οδικώς μέχρι το Λονδίνο, διασχίζοντας με χιλιάδες κινδύνους Ιράν, Τουρκία, Ιταλία, Γαλλία. Μόνο ένας από τους δύο θα επιβιώσει. Γυρισμένο υπό μορφή ψευδο-ντοκιμαντέρ, συγκινεί με την τραγική οδύσσεια των ηρώων του. Χρυσή Άρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου 2003.

american-history-x

Μαθήματα Αμερικανικής Ιστορίας

Σκηνοθεσία: Tony Kaye. Παραγωγή: 1998. Διάρκεια: 119 λεπτά.

Δημοφιλής δραματική ταινία για τα αδιέξοδα της ρατσιστικής ιδεολογίας του μίσους. Ένας Αμερικανός νεοναζί, που μόλις αποφυλακίστηκε για το φόνο δύο μαύρων, προσπαθεί να αποτρέψει το μικρότερο αδελφό του, ο οποίος τον έχει ως ίνδαλμα, να ακολουθήσει το ίδιο μονοπάτι. “Η ζωή είναι πολύ μικρή για να την περάσεις οργισμένος”. 

schwarzfahrer

Λαθρεπιβάτης (Schwarzfahrer)

Σκηνοθεσία: Pepe Danquart. Παραγωγή: 1992. Διάρκεια: 12 λεπτά.

Ασπρόμαυρη ταινία μικρού μήκους που βραβέυτηκε με Οskar το 1994. Ο τίτλος της ταινίας είναι λογοπαίγνιο. Η λέξη είναι σύνθετη (Schwarz=μαύρος + fahrer=επιβάτης) και σημαίνει “λαθρεπιβάτης”. Σήμερα, 20 χρόνια μετά, η θεματική της παραμένει το ίδιο επίκαιρη: ξενοφοβία, προκαταλήψεις, ρατσισμός και μια κοινωνία που δε βλέπει, δεν ακούει και δεν αντιδρά. Ένας νεαρός μαύρος κάθεται στο τραμ δίπλα σε μια ηλικιωμένη γυναίκα. Αυτή ενοχλείται έντονα και αρχίζει να βρίζει τους αλλοδαπούς. Στο επίκεντρο της ταινίας είναι αφενός ο μονόλογος της γυναίκας που διακατέχεται από προκαταλήψεις και ξενοφοβία και αφετέρου η παθητικότητα και η αδιαφορία των άλλων επιβατών. Η απρόσμενη τιμωρία της γυναίκας στο τέλος κάνει την ταινία να μοιάζει με σάτιρα.
die-welle
Το Κύμα
Σκηνοθεσία: Ντένις Γκάνσελ. Παραγωγή: 2008. Διάρκεια: 110 λεπτά.

Ένας καθηγητής πολιτικής ιστορίας με αναρχικό παρελθόν και πρωτοποριακές ιδέες στήνει ένα παιχνίδι ρόλων με τους μαθητές του. Μέσα από ένα διδακτικό πείραμα θέλει να τους δείξει στην πράξη την κρυφή γοητεία του ολοκληρωτισμού, τα πράγματα όμως αρχίζουν να ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Η ταινία βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν το 1967 στην Καλιφόρνια: ο καθηγητής Ρον Τζόουνς στο Λύκειο Cubberley του Πάλο Άλτο, θέλοντας να δώσει μια απάντηση στο ερώτημα των μαθητών του:“Πώς ήταν δυνατόν απλοί άνθρωποι να υποστηρίξουν ένα καθεστώς όπως αυτό του Ναζισμού, να τηρήσουν στάση σιωπής ή και συμμετοχής στις ωμότητες που διεξάγονταν, και επιπλέον όταν όλα τελείωσαν να αρνηθούν ότι είχαν έστω και γνώση για αυτά που γίνονταν;” αποφάσισε να δώσει ένα μικρό δείγμα απολυταρχισμού στην πράξη. 

life_is_beautiful_ver1

Η Ζωή είναι Ωραία

Σκηνοθεσία: Ρομπέρτο Μπενίνι. Παραγωγή: 1997. Διάρκεια: 116 λεπτά.

Πολυβραβευμένη ταινία του Ρομπέρτο Μπενίνι, που τόλμησε να ασχοληθεί με την σκοτεινή και μαύρη ιστορική περίοδο του Ολοκαυτώματος και να την κινηματογραφήσει μέσα από την αθώα ματιά του Γκουίντο, ενός Εβραίου πατέρα που δεν θέλει το παιδί του να νιώσει τον κοινωνικό αποκλεισμό που εξελίσσεται σε απάνθρωπο μίσος, και προσπαθεί, χρησιμοποιώντας την ανεξάντλητη φαντασία του και το αμίμητο χιούμορ του, να μην δώσει στον γιο του να καταλάβει τι συμβαίνει γύρω του ώστε να μην φοβάται. Με αυτό το σκεπτικό επινοεί το παιχνίδι της επιβίωσης, προσπαθεί να τον πείσει ότι η ζωή τους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης δεν είναι άλλο παρά ένα παιχνιδάκι με καλούς και κακούς, που αν ο μικρός το παίξει καλά, θα κερδίσει ένα μεγάλο πραγματικό τανκ. Και το κερδίζει! Τρυφερή, συγκινητική, ταινία που ξετυλίγει το παράλογο του πολέμου και τολμηρό εγχείρημα που αγγίζει μια καυτή πραγματικότητα μετατρέποντας την σε στυλιζαρισμένο παραμύθι. Ένας ύμνος στον αγώνα του ανθρώπου για επιβίωση και παράλληλα ένας υπέροχος σαρκαστικός χλευασμός στη ζοφερότητα και τη σκοτεινιά του θανάτου. Εξαιρετικός και ακούραστα ευρηματικός ο Ρομπέρτο Μπενίνι , ίσως εδώ στο αποκορύφωμα της καριέρας του.

land_and_freedom

Γη και Ελευθερία

Σκηνοθεσία: Κεν Λόουτς. Παραγωγή: 1995. Διάρκεια: 109 λεπτά.

Η Ισπανία στα χρόνια του εμφύλιου πόλεμου 1936-39. Ο συνασπισμός των δημοκρατικών: σοσιαλιστές, αναρχικοί, κομμουνιστές και αμέτρητοι απλοί άνθρωποι που ονειρεύονταν μια δημοκρατική Ισπανία, προσπαθούν να αναχαιτίσουν το το πραξικόπημα του στρατιωτικού Φράνκο που έσπευσε να ανατρέψει δια της βίας τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση. Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός Άγγλου κομμουνιστή που άφησε το Λίβερπουλ για να καταταγεί στις Διεθνείς Ταξιαρχίες του δημοκρατικού στρατού στο μέτωπο της Αραγονίας και να αγωνιστεί στο πλευρό του POUM (Κόμμα Μαρξιστικής Ενοποίησης).

the-pianist

Ο Πιανίστας

Σκηνοθεσία: Ρόμαν Πολάνσκι. Παραγωγή: 2002. Διάρκεια; 150 λεπτά.

Η αληθινή ιστορία του Πολωνο-εβραίου πιανίστα Βλαντισλάβ Σπίλμαν, ο οποίος κατάφερε να επιβιώσει στο γκέτο της Βαρσοβίας χάρη στη φήμη του ως μουσικού, προσπαθώντας ταυτόχρονα να παραμείνει ψυχρός θεατής των φρικαλεοτήτων που συνέβαιναν γύρω του. Ο κλειστοφοβικός κόσμος του γκέτο εμπνέει στον Πολάνσκι μια από τις καλύτερες και πιο προσωπικές δημιουργίες του, απεικονίζοντας ταυτόχρονα με έναν υποδειγματικό και μη ρητορικό τρόπο το Ολοκαύτωμα. Χρυσός Φοίνικας Φεστιβάλ Καννών 2002, βραβείο Σεζάρ καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας, πληθώρα άλλων διεθνών επιβραβεύσεων.

greatdictator

Ο Μεγάλος Δικτάτωρ

Σκηνοθεσία: Charlie Chaplin. Παραγωγή: 1940. Διάρκεια: 125 λεπτά.

Ένας εβραίος κουρέας, που είναι σωσίας του δικτάτορα Χίνκελ, μπλέκει σε μια σειρά από κωμικοτραγικές περιπέτειες. Μια μεγαλοφυής σάτιρα του Χίτλερ και των καταπιεστικών καθεστώτων, από τον Τσάρλι Τσάπλιν, στην πρώτη του καθαρά ομιλούσα ταινία, όπου εγκαταλείπει το χαρακτήρα του Σαρλό για να υποδυθεί το διπλό ρόλο του κουρέα και του Χίνκελ. Η ταινία απαγορεύτηκε από τους Χίτλερ, Μουσολίνι και Φράνκο.

the-tin-drum

Το Ταμπούρλο

Σκηνοθεσία: Φόλκερ Σλέντορφ. Παραγωγή: 1979. Διάρκεια: 142 λεπτά.

Ένα χρόνο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Χίτλερ, γεννιέται στο Ντάντσιχ ο Οσκαρ, ένα παιδί με πρόωρη ανάπτυξη και ιδιαίτερα χαρίσματα. Ο Όσκαρ μπροστά στα σύννεφα του πολέμου και σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την υποκρισία και τον παραλογισμό του κόσμου των μεγάλων, αρνείται στα τρία χρόνια του να μεγαλώσει άλλο. Θα μείνει ένα παιδί- θαύμα – τέρας, ένας μάρτυρας που θα δει την άνοδο του ναζισμού, την επίθεση στην Ευρώπη, το Πoγκρόμ στην Πολωνία, το θάνατο των δύο πατέρων του, την εισβολή των Ρώσων, την πτώση του Γ Ράιχ. Μένοντας μόνος, αποφασίζει να μεγαλώσει. Το ταμπούρλο αποτελεί το πραγματικό γλωσσικό εργαλείο του μέσα από το οποίο εκφράζει τα συναισθήματα και την αντίθεσή του.

kialoamadu

Κιαλό Αμαντού, ανήλικος μετανάστης στην Αθήνα 

Σκηνοθεσία: Γιάννης Βάκρινος. Παραγωγή: 2012. Διάρκεια: 10 λεπτά.

Μικρού μήκους φιλμ για τον ρατσισμό και τη ξενοφοβία στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Ο Κιαλό Αμαντού είναι 15 ετών και έχει έρθει από τη Γουινέα. Εκτός από την οικονομική εξαθλίωση, βρίσκεται αντιμέτωπος με τον κοινωνικό κανιβαλισμό και τη φασιστική απειλή, όπως και οι χιλιάδες μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα.

plakat_zolnierz_en_resize

Fallen Art 

Σκηνοθεσία: Tomasz Baginski. Παραγωγή: 2004. Διάρκεια: 6 λεπτά.

Βραβευμένη πολωνική ταινία μικρού μήκους που παρουσιάζει την ιστορία ενός αξιωματικού με καλλιτεχνικές ανησυχίες. Η «τέχνη» του στηρίζεται σε μια διεστραμμένη μέθοδο κινηματογράφησης και συνίσταται στην κινηματογραφική προβολή φωτογραφιών που απεικονίζουν τα αποτελέσματα της βίαιης πτώσης στρατιωτών από μεγάλο ύψος.

le_maitre_qui_laissait_les_enfants_rever

Ο Δάσκαλος που άφηνε τα παιδιά να ονειρεύονται

Σκηνοθεσία: Ντάνιελ Λοσέτ. Παραγωγή: 2006. Διάρκεια: 133 λεπτά.

Παραγωγή της Γαλλικής Δημόσιας Τηλεόρασης για τη δράση του πρωτοπόρου παιδαγωγού Σελεστέν Φρενέ (Célestin Freinet) την περίοδο του Μεσοπολέμου. Η ταινία αφηγείται τις προσπάθειες του Φρενέ, ενάντια στο κατεστημένο και την αντιδραστική κοινωνία, για τη δημιουργία ενός ανοιχτού και δημοκρατικού σχολείου που αφήνει τα παιδιά να ονειρεύονται. Η παιδαγωγική μέθοδος του Φρενέ στόχευε στη δημιουργία ενός άλλου σχολείου όπου κάθε παιδί θα αντιμετωπίζεται σαν μια ξεχωριστή προσωπικότητα, θα μπορεί να εκφράζεται ελεύθερα, όπου η παιδεία δεν θα είναι αποκομμένη από την κοινωνική πραγματικότητα κι ο ρόλος του εκπαιδευτικού θα συνίσταται κυρίως στο να βοηθήσει τα παιδιά να βρουν μόνα τους το δρόμο της γνώσης. 

ΣΠΟΤ

Το Μπαλόνι

Κι Αν ο Πρόσφυγας Ήσουν Εσύ…

“Ειρήνη” – Η ιστορία ενός παιδιού πρόσφυγα

Χριστόφορος Ζαραλίκος: «Δεν είμαι ρατσιστής αλλά…» [Οδηγός]

Χριστόφορος Ζαραλίκος: “Δεν είμαι ρατσιστής αλλά…” [Οπαδός]

Χριστόφορος Ζαραλίκος: «Δεν είμαι ρατσιστής αλλά…» [Λεωφορείο]

Σίλας Σεραφείμ: “Αν ήταν ρατσιστές” / Silas Serafim: “If they were racists”

Σίλας Σεραφείμ: Όλοι εν δυνάμει πρόσφυγες / Silas Serafim: “All potential refugees”

Μπορείς να βρεις ποιος είναι ο πρόσφυγας; (1vsRacism)

Τα παιδιά του πολέμου – σύντομο ρεπορτάζ από εκπομπή της δημόσιας τηλεόρασης για τους ανήλικους πρόσφυγες που ζουν σε καταυλισμό στο Λίβανο

Children on the move (En Ligne Directe)

Ένα τρίγωνο στη χώρα των κύκλων – οπτικοαουστικό υλικό της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης. Με ευχάριστο και συμβολικό τρόπο τα παιδιά ευαισθητοποιούνται στις έννοιες του ρατσισμού και της ξενοφοβίας και μαθαίνουν ότι το διαφορετικό δεν απειλεί, αλλά εμπλουτίζει τη ζωή μας.

ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Ευρώπη Φρούριο

Ταινία μικρού μήκους για τους πρόσφυγες από την κινηματογραφική ομάδα του Εσπερινού Γυμνασίου-Λυκείου Κω σε σκηνοθεσία Σωτήρη Παλάσκα (2016).

Επείγον Περιστατικό

Μικρού μήκους ταινία από την κινηματογραφική ομάδα του Γυμνασίου – Λυκείου Παξών.

Κραυγή

Οι μαθητές και οι μαθήτριες του Δημοτικού Σχολείου Κατσικά (Νομός Ιωαννίνων) φτιάχνουν ένα μικρού μήκους stop motion animation με ήρωες και σκηνικά φτιαγμένα από τουβλάκια lego και θέμα τους πρόσφυγες και την κατάσταση που έχουν να αντιμετωπίσουν στις χώρες υποδοχής. Με ακρίβεια και ευαισθησία, οι μαθητές και οι μαθήτριες αναδεικνύουν και καυτηριάζουν όλα τα στερεότυπα σχετικά με τη μετανάστευση, που βλέπουμε να αναπαράγονται με ιδιαίτερη ένταση τα τελευταία χρόνια.

Το Πορτοφόλι

Μικρού μήκους από το Λύκειο Μανταμάδου στη Λέσβο.

Το τείχος

Μικρού μήκους Ταινία από το Ειδικό Γυμνάσιο – Λύκειο Αθηνών.

Fatima, το παιδί του πολέμου

Μικρού μήκους ταινία, γυρισμένη από τους μαθητές του 19ου Γυμνασίου Αθήνας.